Page 139 - Droge in nekemične zasvojenosti v Obalno-kraški regiji in Primorsko-goranski županiji / Droge i nekemijske ovisnosti u Obalno-kraškoj i Primorsko-goranskoj županiji. Zbornik povzetkov. Koper: Založba Univerze na Primorskem.
P. 139
Nove psihoaktivne tvari DROGE I NEKEMIJSKE OVISNOSTI
u Sloveniji U OBALNO-KRAŠKOJ REGIJI
I PRIMORSKO-GORANSKOJ ŽUPANIJI
Milan Krek
U posljednjim se godinama u EU-u javljaju nove psihoaktivne supstance
(NPS) koje su često slične zabranjenim drogama. Prodaju se u »specijali-
ziranim« trgovinama ili na internetu, a neke su dostupne preko nezako-
nitih prodavača zabranjenih droga. Često su označene oznakama koje go-
vore da »nisu namjenjene za ljude« s namjerom da se zaobiđe zakonodav-
stvo (Evropska komisija, 2011). Te se tvari pojavljuju pod različitim imeni-
ma kao što su: designer drugs, legal highs, herbal highs, bath salts, reseaech
chemicals, laboratory agents. Zajedničko je tim tvarima da ih isprva ne mo-
žemo pronaći među zabranjenim supstancama jer nisu uvrštene na listu
zabranjenih droga nastalu prema međunarodnoj konvenciji iz 1961. i 1971.
(NPS – New psychoactive substances, 2012). Ujedinjeni narodi NPS su
razvrstili u sljedeće grupe: stimulante, opioide, sintetičke kanabinoide, se-
dative i hipnotike, disocijativne droge te klasične halucinogene droge (In-
ternational Drug Control Conventions). U 2014. godini u državama člani-
cama EU-a bilo je 8 343 oduzema kationona, 29 395 sintetičkih kanabinoi-
da i 10 699 oduzema ostalih novih sintetičnih tvari (EU Drug Markets Re-
port, 2015). U Sloveniji je 2014. godine otkriveno i identificirano 59 različi-
tih NPS-a, od toga je bilo 38 spojeva otkrivenih po prvi puta u Sloveniji, 9
je bilo potpuno novootkriveno na svjetskoj razini. U posebnoj akciji poli-
cija je preko interneta kupila 32 forenzična uzorka, od kojih 20 % nije bilo
ispravno deklarirano (Drev, 2016). Iz perspektive javnog zdravlja to pred-
stavlja veliku opasnost jer ljudi koriste droge za koje ne znaju što su zapravo
i kakve posljedice mogu imati na njihovo zdravlje. Na slovenskom su pro-
storu posljednjih godina nastale velike promjene na području droga, na tr-
žište su počele dolaziti nove droge. Na terenu su najčešće prisutni NPS-ovi
iz skupine katinona koji su problematični prije svega zbog toga što se brzo
razvije želja za ponovnom
137
u Sloveniji U OBALNO-KRAŠKOJ REGIJI
I PRIMORSKO-GORANSKOJ ŽUPANIJI
Milan Krek
U posljednjim se godinama u EU-u javljaju nove psihoaktivne supstance
(NPS) koje su često slične zabranjenim drogama. Prodaju se u »specijali-
ziranim« trgovinama ili na internetu, a neke su dostupne preko nezako-
nitih prodavača zabranjenih droga. Često su označene oznakama koje go-
vore da »nisu namjenjene za ljude« s namjerom da se zaobiđe zakonodav-
stvo (Evropska komisija, 2011). Te se tvari pojavljuju pod različitim imeni-
ma kao što su: designer drugs, legal highs, herbal highs, bath salts, reseaech
chemicals, laboratory agents. Zajedničko je tim tvarima da ih isprva ne mo-
žemo pronaći među zabranjenim supstancama jer nisu uvrštene na listu
zabranjenih droga nastalu prema međunarodnoj konvenciji iz 1961. i 1971.
(NPS – New psychoactive substances, 2012). Ujedinjeni narodi NPS su
razvrstili u sljedeće grupe: stimulante, opioide, sintetičke kanabinoide, se-
dative i hipnotike, disocijativne droge te klasične halucinogene droge (In-
ternational Drug Control Conventions). U 2014. godini u državama člani-
cama EU-a bilo je 8 343 oduzema kationona, 29 395 sintetičkih kanabinoi-
da i 10 699 oduzema ostalih novih sintetičnih tvari (EU Drug Markets Re-
port, 2015). U Sloveniji je 2014. godine otkriveno i identificirano 59 različi-
tih NPS-a, od toga je bilo 38 spojeva otkrivenih po prvi puta u Sloveniji, 9
je bilo potpuno novootkriveno na svjetskoj razini. U posebnoj akciji poli-
cija je preko interneta kupila 32 forenzična uzorka, od kojih 20 % nije bilo
ispravno deklarirano (Drev, 2016). Iz perspektive javnog zdravlja to pred-
stavlja veliku opasnost jer ljudi koriste droge za koje ne znaju što su zapravo
i kakve posljedice mogu imati na njihovo zdravlje. Na slovenskom su pro-
storu posljednjih godina nastale velike promjene na području droga, na tr-
žište su počele dolaziti nove droge. Na terenu su najčešće prisutni NPS-ovi
iz skupine katinona koji su problematični prije svega zbog toga što se brzo
razvije želja za ponovnom
137
