Page 102 - Studia Universitatis Hereditati, vol 7(1) (2019)
P. 102
napadačku i odbrambenu funkciju” (Marti-studia universitatis her editati, letnik 7 (2019), številk a 1 102To je bio i osnov, da se 1962. godine, uvedu u
nović 1983, 232). Registar nepokretnih spomenika kulture NRCG i
hereditati time stave pod zaštitu Zakona (sl. 2).15
Bunkeri iz doba okupacije u Drugom
svjetskom ratu – (Nepokretni spomenici Istraživanja
kulture, spomenici NOB-a)
Shodno ranijim propisima iz oblasti kulturne Imajući u vidu nedovoljnu istraženost ovog se-
baštine, zakonsku zaštitu spomenika Narodne gmenta crnogorske kulturne baštine, fokus inte-
revolucije, koji su podizani u poslijeratnom peri- resovanaja usmjeren je na spomen obilježja, veza-
odu, sprovodio je tadašnji Zavod za zaštitu spo- na za NOB-u, sa statusom kulturnog dobra. U
menika kulture NR Crne Gore,10 a na osnovu okviru Projekta revalorizacija16 kulturnih doba-
prijave, u najvećem broju slučajeva ra, koji je započet krajem 2013. godine,17 po prvi
put od uspostavljanja sistema zaštite u Crnoj
Komisije za pregled spomenika narodne Gori (institucionalnog i zakonodavnog 1948/9),
revolucije”, nakon čega je Komisija Zavoda11 u razmatranje su uzeta i spomen obilježja, kao se-
proglašavala,“da spomenik ima istorijski gment nepokretne kulturne baštine. Glavni cilj
značaj i da predstavlja spomenik Narodne bio je provjera kulturnih vrijednosti, što podra-
revolucije, te se uvodi u Registar nepokret- zumijeva kontinuiran postupak. Međutim, kada
nih spomenika kulture i time stavlja pod su u pitanju spomen obilježja, istraživanja zapo-
zaštitu zakona.12 četa 2013/14 nijesu bila naučnog karaktera, te
rezultati nijesu naučno obrađeni i publikovani.
Tako su spomenici NOB-a, po tadašnjim pro- Dalja istraživanja bazirana su na naučno istraži-
pisima dobijali status nepokretnog spomenika vačkom pristupu.18
kulture.
U tom kontekstu, kada je u pitanju Prijesto-
Kada su u pitanju, Bunkeri iz doba okupa- nica Cetinje, posebnu pažnju izazvali su, Bun-
cije u Drugom svjetskom ratu, koje je izgradila keri iz doba okupacije u Drugom svjetskom ratu.
okupatorska vojska, takođe su dobili taj status, Istraživanjem dokumentacije19 ustanovljeno je
rješenjem u kojem se navodi,
15 Rješenje o uvođenju u Registar spomenika kulture NRCG br. 08-
da se Bunkeri iz doba okupacije u Drugom 709/1 od 4.06.1962. godine. Broj registra: 386; Knjiga II (druga);
svjetskom ratu stave pod zaštitu države, te Strana 369-370; Broj Dosijea: 386/D-NR; (Izvor Uprava za zaštitu
da se stavlja do znanja da se shodno zakonu,13 kulturnih dobara CG).
ne smiju vršiti nikakve opravke, doziđivanja,
restauriranja,ili pomjeranja zaštićenog ob- 16 Revalorizacija je stručna ili naučna ocjena svojstava, osobenosti i
jekta, bez znanja i odobrenja,od strane ovog značaja kulturnog dobra, radi provjere njegove kulturne vrijedno-
Zavoda14 (sl. 1). sti Zakon o zaštiti kulturnih dobara čl. 11 (“Službeni list CG”, br.
049/10 od 13.08.2010.).
10 Zaštita (postupak utvrđivanja spomeničkih svojstava) sprovodio
se u skladu sa Zakonom o zaštiti spomenika kulture (Službeni list 17 Projekat je tokom 2013/14 finansirala Vlada CG. U projektu su
NRCG br.36/60) i Pravilnikom o registrovanju spomenika kulture ušešće uzeli stručnjaci iz oblasti kulturne bastine. Kao stručnjak
u NRCG čl.14. (Službeni list NRCG br.9/61); iz ove oblasti, Dobrila Vlahović, bila je član više stručnih timova,
među kojima je i za spomen obilježja, koja su poseban segment i nje-
11 Komisija Zavoda je brojila tri člana (po jedan iz Zavoda, opštinskog nog samostalnog istraživanja.
odbora za kulturu i opštinskog odbora saveza boraca NOR-a),
18 Naučni aspekt istraživanja, koji kroz Projekat revalorizacije nije
12 Uprava za zaštitu kulturnih dobara. Broj Dosijea: 386/D-NR. rađen, samostalno je započet tokom 2016-18. od strane, Dobrile
13 Zakon o zaštiti spomenika kulture i prirodnih rijetkosti NRCG, Vlahović, a sadržajno je povezan sa naučnim istraživanjem, njene
doktorske disertacije.
članak 2.
14 Rješenje o stavljanju pod zaštitu br. 276/60 od 22.04.1960. godine. 19 Istraživanja u okviru Projekta, tokom 2013/14. vršila je Dobrila
Vlahović, dipl. konzervator i restaurator. Naučni aspekt istraživ-
(Izvor: Uprava za zaštitu kulturnih dobara CG). anja, kroz Projekat nije rađen. Rezultati istraživanja, koji daju na-
vedene rezultate, bazirao se na naučnom pristupu, Dobrile Vlaho-
vić, koja samostalno vrši istraživanja, sadržajno povezana s naučnim
istraživanja doktorske disertacije.
nović 1983, 232). Registar nepokretnih spomenika kulture NRCG i
hereditati time stave pod zaštitu Zakona (sl. 2).15
Bunkeri iz doba okupacije u Drugom
svjetskom ratu – (Nepokretni spomenici Istraživanja
kulture, spomenici NOB-a)
Shodno ranijim propisima iz oblasti kulturne Imajući u vidu nedovoljnu istraženost ovog se-
baštine, zakonsku zaštitu spomenika Narodne gmenta crnogorske kulturne baštine, fokus inte-
revolucije, koji su podizani u poslijeratnom peri- resovanaja usmjeren je na spomen obilježja, veza-
odu, sprovodio je tadašnji Zavod za zaštitu spo- na za NOB-u, sa statusom kulturnog dobra. U
menika kulture NR Crne Gore,10 a na osnovu okviru Projekta revalorizacija16 kulturnih doba-
prijave, u najvećem broju slučajeva ra, koji je započet krajem 2013. godine,17 po prvi
put od uspostavljanja sistema zaštite u Crnoj
Komisije za pregled spomenika narodne Gori (institucionalnog i zakonodavnog 1948/9),
revolucije”, nakon čega je Komisija Zavoda11 u razmatranje su uzeta i spomen obilježja, kao se-
proglašavala,“da spomenik ima istorijski gment nepokretne kulturne baštine. Glavni cilj
značaj i da predstavlja spomenik Narodne bio je provjera kulturnih vrijednosti, što podra-
revolucije, te se uvodi u Registar nepokret- zumijeva kontinuiran postupak. Međutim, kada
nih spomenika kulture i time stavlja pod su u pitanju spomen obilježja, istraživanja zapo-
zaštitu zakona.12 četa 2013/14 nijesu bila naučnog karaktera, te
rezultati nijesu naučno obrađeni i publikovani.
Tako su spomenici NOB-a, po tadašnjim pro- Dalja istraživanja bazirana su na naučno istraži-
pisima dobijali status nepokretnog spomenika vačkom pristupu.18
kulture.
U tom kontekstu, kada je u pitanju Prijesto-
Kada su u pitanju, Bunkeri iz doba okupa- nica Cetinje, posebnu pažnju izazvali su, Bun-
cije u Drugom svjetskom ratu, koje je izgradila keri iz doba okupacije u Drugom svjetskom ratu.
okupatorska vojska, takođe su dobili taj status, Istraživanjem dokumentacije19 ustanovljeno je
rješenjem u kojem se navodi,
15 Rješenje o uvođenju u Registar spomenika kulture NRCG br. 08-
da se Bunkeri iz doba okupacije u Drugom 709/1 od 4.06.1962. godine. Broj registra: 386; Knjiga II (druga);
svjetskom ratu stave pod zaštitu države, te Strana 369-370; Broj Dosijea: 386/D-NR; (Izvor Uprava za zaštitu
da se stavlja do znanja da se shodno zakonu,13 kulturnih dobara CG).
ne smiju vršiti nikakve opravke, doziđivanja,
restauriranja,ili pomjeranja zaštićenog ob- 16 Revalorizacija je stručna ili naučna ocjena svojstava, osobenosti i
jekta, bez znanja i odobrenja,od strane ovog značaja kulturnog dobra, radi provjere njegove kulturne vrijedno-
Zavoda14 (sl. 1). sti Zakon o zaštiti kulturnih dobara čl. 11 (“Službeni list CG”, br.
049/10 od 13.08.2010.).
10 Zaštita (postupak utvrđivanja spomeničkih svojstava) sprovodio
se u skladu sa Zakonom o zaštiti spomenika kulture (Službeni list 17 Projekat je tokom 2013/14 finansirala Vlada CG. U projektu su
NRCG br.36/60) i Pravilnikom o registrovanju spomenika kulture ušešće uzeli stručnjaci iz oblasti kulturne bastine. Kao stručnjak
u NRCG čl.14. (Službeni list NRCG br.9/61); iz ove oblasti, Dobrila Vlahović, bila je član više stručnih timova,
među kojima je i za spomen obilježja, koja su poseban segment i nje-
11 Komisija Zavoda je brojila tri člana (po jedan iz Zavoda, opštinskog nog samostalnog istraživanja.
odbora za kulturu i opštinskog odbora saveza boraca NOR-a),
18 Naučni aspekt istraživanja, koji kroz Projekat revalorizacije nije
12 Uprava za zaštitu kulturnih dobara. Broj Dosijea: 386/D-NR. rađen, samostalno je započet tokom 2016-18. od strane, Dobrile
13 Zakon o zaštiti spomenika kulture i prirodnih rijetkosti NRCG, Vlahović, a sadržajno je povezan sa naučnim istraživanjem, njene
doktorske disertacije.
članak 2.
14 Rješenje o stavljanju pod zaštitu br. 276/60 od 22.04.1960. godine. 19 Istraživanja u okviru Projekta, tokom 2013/14. vršila je Dobrila
Vlahović, dipl. konzervator i restaurator. Naučni aspekt istraživ-
(Izvor: Uprava za zaštitu kulturnih dobara CG). anja, kroz Projekat nije rađen. Rezultati istraživanja, koji daju na-
vedene rezultate, bazirao se na naučnom pristupu, Dobrile Vlaho-
vić, koja samostalno vrši istraživanja, sadržajno povezana s naučnim
istraživanja doktorske disertacije.
